جناب حجه الاسلام و المسلمین محسنی اژه ای، رئیس محترم قوه قضائیه برای گفتگو پیرامون حوزه تحت امرشان و شنیدن نقد و سخن مردم اعلام آمادگی کرده اند. تا اینجای کار امر مبارک و بدیعی است که یک مقام عالیرتبه قضایی برای گفتگو با مردم و شنیدن نقد و نظرشان ابراز تمایل کند. ایشان هم نشان داده اند اگر حرفی می زنند در حد توان و مقدورات پای حرفشان می ایستند پس می شود روی حرفشان حساب کرد. پس از طرح این پیشنهاد، واکنش های مختلفی در فضای مجازی به آن داده شد از انکار تا اقبال و بعضا هم پیشنهاد. من هم قصد دارم در این یادداشت ضمن بهره گیری از برخی پیشنهادهای کاربران در فضای مجازی مواردی را خدمت ایشان مطرح کنم بدین امید که در شروع و تداوم مسیر گفتگو مفید باشد:
فکر می کنم بهتر است جای دور نرویم و از زندان اوین یا یکی از زندان های زیرنظر قوه قضائیه شروع کنیم که اتفاقا تعداد بیشتری از دستگیرشدگان وقایع اخیر در آن محبوسند. بحمدالله امروز در زندان از همه گروه های سیاسی و فکری حضور دارند: از سیاستمدار تا نویسنده و روزنامه نگار و شاعر و هنرمند و دانشجو و استاد دانشگاه و معلم و روحانی و کاسب و کارگر. چون امکان حضور در کف خیابان را به دلیل ملاحظات امنیتی ندارید بهترین جا همان زندان است. ترجیحا بدون دوربین و با کمترین همراه ممکن. به زندانیان امان بدهید و بگذارید حرفشان را راحت و صریح بزنند. آن مقداری که به حوزه قضایی مربوط است، خود به کار ببندید و باقی را به اطلاع سایر مقامات کشور برسانید. حداقل فایده اش این است که ملاحظه خواهید کرد بسیاری از اینهایی که امروز در زندان هستند نه عامل دشمنند نه فریب خورده استکبار. درد دارند و گاه برای دردهای کشور درمانهای خوبی هم سراغ دارند. اگرهم کسی ایده یا پیشنهاد اجرایی خوبی داد که حداقل به بهبود وضع نظام قضایی کمک می کرد در مجازاتش تخفیف دهید یا آزادش کنید.
مرجع دوم همان فضای مجازی است. جنابعالی در توئیتر و اینستاگرام صفحاتی دارید که به لطف دوستان صیانتی هردو الان فیلتر هستند ولی صفحات شما(که به احتمال قوی در اختیار ادمین است) همانند دیگر مقامات کشور فعال است و کاربران دیگر نیز نظرات و کامنت هایی ذیل پست ها یا توئیت های شما می گذارند. ممکن است برخی از مطالب هم تند و رادیکال یا حاوی الفاظ زشت باشند ولی بسیاری از نخبگان و صاحبنظران اگر بدانند کسی (خصوصا شخص رئیس قوه) گاهی وقت می گذارد و نظراتشان را میبیند، حتما نکات و آرای مفیدی را با شما مطرح خواهند کرد. اگر خودتان هم فرصت نمی کنید(که پیشنهاد می کنم وقتی برای سر زدن به این صفحات بگذارید) از ادمین صفحاتتان بخواهید گزارشی صریح و شفاف از نقدها و ایده هایی که ذیل پست های صفحه شما گذاشته می شود در اختیارتان بگذارد. از ظرفیت کلاب هاوس هم غفلت نکنید. کارکرد اصلی کلاب هاوس گفتگو است و در ایام انتخابات نشان داد ظرفیت خوبی برای ارتباط مسئولین کشور با نخبگان و اقشار مختلف مردم دارد. حسنش در این است بدون دغدغه های امنیتی میتوانید بیایید و با مردم مستقیم صحبت کنید و حرفشان را بشنوید.
گروه سوم اهالی رسانه هستند خصوصا خبرنگاران حوزه قوه قضائیه که کمابیش هم با مسائل قوه آشنا هستند و هم صدای مردم و مخاطبینشان هستند. البته زمانی که سخنگوی قوه قضائیه بودید ارتباط مستمری با خبرنگاران داشتید و جلسات خبری تان مرتب برگزار می شد. حالا در کسوت رئیس قوه فرصتی برای گفتگو پیش بینی کنید نه پرسش و پاسخ. علاوه بر آن خبرنگارانی را که برای انجام وظایف حرفه ای شان در این مدت بازداشت و زندانی شده اند دعوت کنید و مطالباتشان و مشاهداتشان را بشنوید.
گروه چهارم که شاید از همه اینها مهمتر باشد همکاران شما در قوه قضائیه اعم از قضات شریف و باسواد و مستقل و پرسنل دانشور قوه قضائیه هستند که تعدادشان هم کم نیست. آنها در درون این ساختار کار می کنند؛ در خط مقدم ارتباط با مردم هستند و اگر فرصتی بیابند به نیکی مسائل و مشکلات قوه را همراه با راه حل هایی به شما منعکس می کنند. بسیاری از این افراد در هزارتوهای بوروکراسی اداری و قضایی گم میشوند و چون مطابق با دانش و تجربه و شرافتشان ارج نمی بینند انگیزه خود را برای اصلاح از دست می دهند. همچنین دو گروه ذینفع دیگر و همکار شما در محاکم قضایی وکلا و کارشناسان رسمی هستند. این دو گروه چون وابستگی سازمانی به قوه ندارند و با زبان و آیین حقوقی هم آشنا هستند به بهترین نحو میتوانند مشکلات نظام قضایی را در همه شئون آن به شما منتقل کنند.
به اینها اضافه کنید دانشجویان و استادان و فعالان کسب و کار و کارافرینان و خیلی های دیگر را. حال که علم گفتگو را برافراشته اید خیلی ها هستند که باید صدایشان را بشنوید. اما ذکر سه نکته در پایان ضروری است: به مخاطبین اطمینان بدهید که حتی در صورت طرح صریحترین نقدها به شما یا دیگر مسئولان کشور مشکلی برایشان پیش نخواهد آمد. اگر یک نفر پس از گفتگو با شما دچار مشکل شود و گرفتاری برایش پیش بیاید دیگر آب رفته را نمی توان به جوی بازگرداند. دوم اینکه گزینشی گفتگو نکنید و مخاطبین را صرفا از میان خودی ها برنگزینید. بخشی را تصادفی و بخشی را تعمدا از آنهایی انتخاب کنید که می دانید زبان سرخ و سر نترسی دارند و صریح اللهجه هستند. از بین خودی ها هم آنهایی را دعوت کنید که دسترسی کمتری به شما دارند. نهایتا هم اینکه خوب است پس از مدتی و چند جلسه گفتگو از این جلسات، آنچه شنیده اید و تصمیمات و اقداماتی که برای رفع مشکلات کرده اید گزارشی به همه مردم و رسانه ها بدهید. بگذارید مردم بفهمند گوش شنوایی برای حرفشان هست و نقد و نظرها به کار بسته میشود. اطمینان دارم از این رویه ضرر نخواهید کرد.