در دانشگاه (خصوصا در مقاطع تحصیلات تکمیلی) مرسوم است که گاهی در برخی دروس از دانشجویان یک ارایه مطلب به عنوان فعالیت کلاسی خواسته می شود. دانشجویان مطلبی را آماده می کنند و با استفاده نرم افزارهای ارایه یا بدون آن مطلب را در کلاس برای سایرین تشریح می کنند و معمولا به صورت فردی یا گروهی پس از پایان ارایه مطلب مورد تشویق همکلاسی های خود یا مدرس کلاس قرار می گیرند. یکی از ترفندهای جالب دانشجویان آن است که وقتی کسی ارایه ضعیفی انجام می دهد و بدون آمادگی و مطالعه کافی مطلب را مطرح می کند، همکلاسی ها که انتظار عتاب و خطاب احتمالی استاد را دارند برای اینکه مانع از برخورد احتمالی وی با آن دانشجو شوند یا استاد و دیگر دانشجویان منتقد را در موضع انفعال قرار دهند با شدت بیشتری آن همکلاسی را تشویق می کنند و به او خسته نباشید می گویند. این ترفند گاهی هم جواب می دهد و مدرس کلاس یا خصوصا دانشجویانی که به اتلاف وقت و اعصاب شان معترضند را در موقعیتی قرار می دهد که از طرح اعتراض یا انتقادشان خودداری کنند. حالا سخنان چند روز پیش یکی از خطبای مشهور مرا به یاد این ترفند قدیمی انداخت. در شرایطی که دولت به رغم یکدستی جریان حاکم به واسطه به کارگیری مدیران ضعیف و ناکارآمد و انتصابات باندی و رفاقتی و محفلی دچار سوء عملکرد شدید بوده و معیشت مردم را به تنگی و سختی گرفتار کرده و به واسطه تورم فزاینده و گرانی روزافزون کمر بسیاری از اقشار ضعیف و متوسط شکسته یا خم شده، این بزرگوار صدای تشویق و جیغ و سوت و هورا را بلندتر کرده تا مبادا کسی (از خودی ها و غیرخودی ها) هوس انتقاد از عملکرد دولت را نکنند. البته شوری اش بدانجا رسیده که آقایان پس از تعیین تکلیف برای بندگان خدا، به درجات بالاتری نائل شده و العیاذ بالله برای خود خدا (جل و علا) نیز تکلیف معین می کنند که به چه کسی بابت چه کاری پاداش و اجر دهد وچه کسی را بابت چه کاری توبیخ و تنبیه نماید.
ایشان در توجیه ناتوانی و ناکارآمدی کارگزاران خودی و موردحمایت شان فرموده اند آن کسی که قصد خدمت دارد ولو اگر خطا هم بکند خدا برای او اجر منظور می کند. جای خوشبختی است که با چنین تبیینی (که البته مبنای فقهی یا کلامی یا روایی آن نامشخص است) هم نور امیدی در دل ما بندگان خطاکار روشن کرده اند و هم نعوذبالله تکلیف خدای متعال را در نحوه برخورد با ما مشخص نموده اند. البته حقیر به علت غیرخودی بودن اطمینان ندارم که آیا در زمره کسانی هستم که خداوند به تعبیر ایشان خطاهای کاری ام را با اجر جبران می کند یا خیر؟ چون قید قصد خدمت داشتن تا حد زیادی با خط ربط های سیاسی و جناحی و همفکری با این بزرگواران ارتباط دارد. اما اگر چنین فرض کنیم پس می توان گزاره های زیر را نیز مفروض گرفت و با خیال آسوده و بدون دغدغه از عواقب دنیوی و اخروی به ادامه خطا با قصد خدمت پرداخت. مثلا فرض کنیم نگارنده به عادت مالوف برای تدریس به دانشگاه یا مدرسه بروم و به خاطر کمبود دانش یا مطالعه، مطالبی را به اشتباه به دانش آموزان و دانشجویان القا کنم و آموزش دهم. اگر واقعا قصد خدمت داشته باشم و حتی پولی هم بابت حق التدریس نگیرم ولی دانش و معلومات کافی نداشته باشم خداوند برای من در ازای اتلاف وقت و گمراه کردن چندده دانشجو یا دانش آموز اجر منظور می کند؟ یا در مقام قضاوت نشسته ام و به خاطر نابلدی و عدم احاطه به قوانین در برخی پرونده ها احکام غلط صادر کرده و حقوقی را جابه جا و ناحق می کنم. اگر بدون شایستگی های حقوقی لازم و با ارتباط و پارتی بازی بر مسند قضا نشسته باشم و قصدم هم خدمت به کشور باشد آیا خداوند در اثر خطاهایی که منجر به تضییع حقوق بندگان می شود به من اجر می دهد؟ یا به عنوان یک مهندس و به قصد خدمت حتی بدون دریافت حق الزحمه سازه ساختمانی را برای مصارف عمومی و خیریه طراحی کنم و به علت کم دانشی و محاسبات غلط این سازه پس از مدتی فرو بریزد آیا خداوند در برابر چنین خطایی که منجر به خسارت جانی و مالی به عده ای از بندگان خداوند می شود مرا ماجور می کند؟ بر همه خوانندگان آشکار است که چنین نیست و در وهله اول مراجع حرفه ای و قانونی در این دنیا یقه ام را خواهند گرفت و حتی اگر از این مرحله هم به سلامت بگذرم قاعدتا در آن جهان و در محضر عدل الهی از ذره ای فروگذار نمی شود. حال چگونه می شود مدیری که بدون درنظر گرفتن شایستگی های لازم برای تصدی یک جایگاه مدیریتی منصوب شده و یک کلام یا تصمیم یا امضای نادرست او (ولو خیرخواهانه یا به قصد خدمت) بر سرنوشت عده ای تاثیر مستقیم یا غیرمستقیم خواهد داشت در صورت بروز خطا مواخذه که نشود هیچ، در محضر الهی پاداش هم ببیند؟ خوب است بزرگوارانی که خصوصا در کسوت روحانیت هستند و مسوولیتی هم در نظام دارند و به تبع آن تریبون های مختلف دراختیارشان است برای گل آلود کردن آب و حمایت بی قید و شرط از دوستان شان کمی جانب انصاف و تقوا را نگه دارند و از خدای متعال برای مقاصدشان هزینه نکنند. خدای بزرگ همه ما را به راه راست هدایت فرماید.